Vì có nhiều bạn hỏi về chương trình nghiên cứu sinh của bậc cao học Nhật Bản nên lần này tôi sẽ viết thật ngắn gọn.
Tuy nhiên thì tôi sẽ chỉ đề cập đến trường hợp của đại học Tsukuba thôi, nên nếu là các đại học khác thì sẽ có nhiều điểm khác biệt.
Những bạn nghiên cứu sinh có thể nhập học hai lần trong năm vào tháng 4 và tháng 9. Thông thường thì mọi người nhập học vào học kỳ tháng 4 sẽ tốt hơn. Như vậy cuối tháng 8 có thể chọn giáo sư phụ trách, được chấp nhận sau đó có thể được nhận hồ sơ nhập học vào đầu tháng 9.
Đại đa số mọi người khi phỏng vấn đều sẽ biết có được nhập học hay không. Trường hợp không được nhận có rất nhiều lần giám khảo trực tiếp loại và nói thẳng là bị trượt.
Đối với phía học sinh thì việc có thể biết kết quả ngay như vậy cũng là một việc tốt.
Còn với trường hợp tháng 9 thì phải đến tháng 2 mới có thể phỏng vấn và tháng 3 mới được nhận hồ sơ. Về lịch trình này thì mỗi năm học sẽ lại có một lịch trình khác nhau tùy theo sắp xếp của nhà trường.
Không phải chỉ cần đến Nhật Bản với tư cách nghiên cứu sinh thì sẽ được đảm bảo sẽ được nhập học, thực tế có rất nhiều người trượt và phải về nước, cũng có rất nhiều người phải chuyển sang lựa chọn một trường khác.
Trong thời gian làm nghiên cứu sinh thì điều quan trọng vẫn là tiếng Nhật và quen với không khí, cách làm việc của phòng nghiên cứu. Đó là quãng thời gian để người nghiên cứu sinh có thể nhận ra sẽ phải chọn giáo sư hướng dẫn như thế nào để đúng với lĩnh vực nghiên cứu, sau khi nhập học sẽ nghiên cứu về vấn đề gì để làm luận văn, cũng là thời gian để giáo sư hướng dẫn có thể phán đoán được suy nghĩ của học sinh trên lập trường chuyên môn của một người hướng dẫn.
Trong thời gian này trước khi bắt đầu nghiên cứu thì nhất định phải biết tận dụng thời gian để đi chơi, du lịch. Như vậy sẽ có thể nhanh chóng gần gũi với các thầy hướng dẫn hơn và khi làm nghiên cứu sẽ có thể làm việc thoải mái hơn. Một khi đã để lại ấn tượng không tốt với thầy giáo sư hướng dẫn của mình thì sẽ có nhiều ảnh hưởng không tốt tới công việc nghiên cứu sau này. Tất nhiên đó chỉ là quan hệ của cá nhân, không phải là tất cả công việc học tập nên không phải tất cả trường hợp đều như vậy.
Dù sao thì nếu để nói thời gian nghiên cứu sinh là như thế nào thì ai cũng sẽ giống nhau, có nhiều điều đáng tiếc nhưng nếu biết tận dụng thời gian hợp lý thì sẽ là một quãng thời gian rất có ý nghĩa.
Trong thời gian nghiên cứu sinh sẽ hoàn toàn không có học bổng, học phí khoảng 380.000 yên một năm.
Hiện tại thì Đại học Tsukuba đang nhận hồ sơ cho chương trình học thạc sỹ.
Đa số các khoa của trường như Nghệ thuật, tâm lý học, khoa học thần kinh, thông tin cảm xúc, khoa học não bộ, tâm lý học nhận thức, chăm sóc con người, Khoa học Thể thao đều có hệ cao học. Trường sẽ nhận hồ sơ đến cuối tháng 7 và cuối tháng 8 sẽ có thi đầu vào.
Đặc biệt ngành nghiên cứu nghệ thuật sẽ có thi đầu vào cho chương trình tiến sỹ vào cuối tháng