(1) Yêu cầu tài liệu và lựa chọn trường
Trường hợp muốn học tiếng Nhật tại các trường dạy tiếng Nhật, trước hết phải tìm hiểu mục đích của các khóa học, mức độ, số giờ học trong năm… đồng thời suy nghĩ mục đích học tập của bản thân để chọn trường cho phù hợp. Ví dụ để thi vào đại học và trung cấp chuyên nghiệp thì cần phải học tại các trường có các khóa học để dự thi tuyển sinh cho du học. Còn trường hợp chỉ cần học hội thoại rồi về nước hoặc tiếng Nhật cần thiết cho công việc của mình thì nên chọn các trường có các khóa học hay chương trình giảng dạy phù hợp với mục đích đó. Ngoài ra cũng cần tham khảo thêm về học phí, sinh hoạt phí, khả năng có người thân giúp đỡ hay trường học ở gần nhà bạn bè hay không, công việc, sự nghiệp sau khi học xong… để chọn trường cho đúng.
Có thể chọn một vài trường rồi yêu cầu họ gửi tài liệu giới thiệu, đầu mục tuyển sinh, hồ sơ tuyển sinh hoặc đi dự hội thảo giới thiệu du học, so sánh giữa các trường dựa trên tìm hiểu mọi thông tin cần thiết như tình trạng nhà trường, hay những nét đặc sắc về giáo dục, phương châm, nội dung giảng dạy, cuộc sống sinh viên. Hơn nữa, chính tự bản thân hãy suy nghĩ thật kỹ xem trường nào phù hợp với nguyện vọng của mình nhất, từ đó đưa ra quyết định chọn một trường cuối cùng,
Ngoài ra, tháng 3/2011 Hiệp hội thúc đẩy giáo dục tiếng Nhật và Cục đào tạo nước ngoài thuộc Bộ giáo dục và đào tạo của Việt nam (dưới đây gọi là “Cục đào tạo nước ngoài” ) đã thỏa thuận về hệ thống chứng nhận cho kết quả kì thi chung vào đại học của Việt nam, và từ ngày 31/8/2011 đã triển khai việc chứng nhận này. Có hai loại giấy chứng nhận đó là Giấy chứng nhận thành tích kì thi chung vào đại học và Giấy chứng nhận thành tích kì thi chung tốt nghiệp cấp 3. Đến tháng 6/2012 được bổ sung thêm Giấy chứng nhận tốt nghiệp cao đẳng, đại học và đến cuối tháng 8/2012 bắt đầu triển khai việc này.
Nếu người nào có nguyện vọng xin học vào các trường tiếng Nhật, các bạn có thể đăng ký và làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận trên trang web của Cục đào tạo nước ngoài. Cùng với việc chuyển các khoản phí như phí chứng nhận (mỗi loại 100,000 VNĐ) và phí gửi hồ sơ đến trường tiếng Nhật theo tài khoản của Cục đào tạo nước ngoài, học sinh hãy gửi đến địa chỉ Cục đào tạo nước ngoài bản photo giấy chuyển tiền, đơn xin chứng nhận trên trang web (đã ghi những mục cần điền) và các tài liệu cần thiết khác. Những người nào có nguyện vọng đi du học tại Nhật từ Việt nam, khi sử dụng hệ thống cấp giấy chứng nhận này hãy hỏi kỹ trường mình có nguyện vọng muốn vào học tiếng Nhật về đơn đăng ký và cách sử dụng.
(2) Nộp đơn
Nộp đơn xin học và các hồ sơ cần thiết khác theo hướng dẫn của nhà trường. Có trường hợp nhà trường yêu cầu nộp thêm giấy khám sức khỏe, bằng tốt nghiệp học lực cao nhất, bảng điểm…
Trong tài liệu hướng dẫn nhập học có đầy đủ các mục như tiền nhập học, học phí, tiền sử dụng thiết bị, phương thức nộp…
(3) Khả năng tài chính và người cung cấp tài chính
Để được nhập cảnh vào Nhật Bản, về nguyên tắc du học sinh cần có đủ điều kiện tài chính của riêng mình hoặc có người cung cấp tài chính hoặc có học bổng để có thể học tập và sinh sống ở Nhật. Người cung cấp tài chính phải có đủ khả năng cấp tiền một cách thường xuyên và ổn định cho du học sinh, phải là người có thể chắc chắn bảo đảm chu cấp học phí, sinh hoạt phí cho du học sinh. Vì vậy phải nộp giấy tờ xác nhận năng lực của người cung cấp tài chính.
(4) Giấy tiếp nhận nhập học
Sau khi nhận hồ sơ xin học, nhà trường sẽ thẩm định hồ sơ hoặc phỏng vấn, hoặc có thể tiến hành kỳ thi kiểm tra trình độ để quyết định việc chấp nhận cho nhập học hay không và thông báo cho người làm đơn.
Trường hợp không nhập học được do không xin được visa thì sẽ được trả lại học phí, trừ khoản tiền nhập học và xét tuyển hồ sơ. Cần đọc kỹ phần nộp tiền trong tài liệu hướng dẫn nhập học.
(5) Cuộc sống ở Nhật Bản
Trước khi quyết định nhập học tại các sơ sở giáo dục tại Nhật Bản, du học sinh cần xác định chắc chắn kế hoạch cho cuộc sống ở Nhật. Cho dù có ý nguyện du học cao đến mấy, nhưng nếu cuộc sống có khó khăn, thì cũng không thể chuyên tâm học tập được.
Theo dữ liệu thống kê của cơ quan hỗ trợ học sinh năm 2011 tại Nhật cho thấy, chi phí sinh hoạt (bình quân khoản chi hàng tháng) của học sinh các trường dạy tiếng Nhật là 137.000 yên Nhật. Tất nhiên, con số này có thể khác nhau tùy vào từng khu vực, ví dụ như chi phí sinh hoạt ở khu vực Kanto cao hơn 13.000 yên so với mức bình quân cả nước.
Mặt khác, thu nhập của du học sinh phần lớn là từ chu cấp của cha mẹ, anh chị em, từ tiền làm thêm và tiền học bổng. Trong đó, thu nhập bình quân từ việc làm thêm là 65.000 yên/ tháng. Tại các trường dạy tiếng Nhật, tỉ lệ du học sinh làm thêm là 73% ở các trường. Các trường dạy tiếng Nhật cho phép du học sinh được làm thêm nhiều nhất là 28 giờ/ tuần, nhưng theo kết quả điều tra, có 72% du học sinh làm thêm từ 10~25 giờ/tuần, trong đó có 78% lĩnh mức lương 800~1.200 Yên/giờ.
Du học sinh tại các trường dạy tiếng Nhật cần phải hiểu rõ rằng, nếu chỉ trông đợi vào việc làm thêm thì sẽ không thể có thu nhập nhiều! Tuyệt đối không nên lầm tưởng rằng chỉ cần làm thêm là đủ để đảm bảo cho cuộc sống tại Nhật Bản
