Trong những ngày đầu tháng 03 này tại Nhật có một ngày lễ rất quan trọng dành cho các bé gái được gọi là ngày lễ búp bê Hina Matsuri. Lễ hội búp bê Hina Matsuri được tổ chức vào 3 – 3 hàng năm để cầu phúc, may mắn và sức khỏe cho các bé.
Lễ hội này có nguồn gốc từ thời Heian khi mà người ta tin rằng những con búp bê có khả năng kiểm soát những linh hồn xấu xa và bảo vệ chủ nhân của búp bê. Vì vậy vào ngày này nghi thức thả búp bê bằng giấy xuống sông để cầu an, cầu cho những rắc rối xui xẻo sẽ trôi theo dòng nước. Đây cũng là một dịp hiếm hoi các bé gái xứ Phù Tang có thể tận hưởng một bữa tiệc dành riêng cho mình.
Búp bê Hina tượng trưng cho sự quý giá nên khi các cô gái lập gia đình sẽ mang theo về nhà chồng như một vật phù hộ may mắn và có thể truyền từ đời này sang đời khác. Vào ngày này chúng sẽ được mang ra trưng bày tại căn phòng đẹp nhất của mỗi gia đình và sẽ được cất cẩn thận để phục vụ cho lễ hội năm sau. Và giá thành của chúng không hề rẻ. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu một bộ búp bê Hina để xem mức độ tinh tế như thế nào.
Tùy vào cách chế tạo mà búp bê Hina được phân thành 2 loại Kimekomi và Ishochaku. Kimekomi (木目込み) là loại búp bê mà y phục được làm bằng cách khắc hoặc dán vải trực tiếp vào hình nhân. Còn với loại Ishochaku (衣裳着) thì y phục được làm riêng, sau đó mới mặc vào cho hình nhân. Loại nào cũng có nét đặc trưng riêng và đều được làm hết sức tỉ mỉ, tinh xảo.
Ngoài ra, búp bê Hina còn được phân loại theo số búp bê có trong một bộ. Có 3 bộ búp bê Hina gồm: bộ 2 búp bê, bộ 5 búp bê và bộ từ 7-15 búp bê.
Theo truyền thống, một bộ búp bê đầy đủ nhất bao gồm 15 búp bê và được trang trí trên một kệ 7 tầng được phủ thảm đỏ:
- Tầng trên cùng là Vua và Hoàng Hậu (được gọi là Dairibina). Nếu nhìn chính diện thì Vua được đặt bên trái và Hoàng hậu được đặt bên phải. Sau lưng Vua và Hoàng hậu là một bức bình phong gọi là Byobu (屏風). Ở hai bên là 2 cây đèn đứng gọi là Bonbori (雪洞), thường có hoa văn là hoa anh đào hoặc hoa đào. Trước mặt Vua và Hoàng hậu là Sanpokazari và Hishidai. Sanpokazari là hai bình hoa được cắm hai nhánh hoa đào. Hishidai là hai bệ đựng Omochi (một món ăn truyền thống của Nhật, gần giống như bánh dày của Việt Nam) gọi là Hishi-mochi. Hishi-mochi trên Hishidai có hình dạng như viên kim cương và có màu sắc tươi sáng khác nhau tượng trưng cho sắc màu mùa xuân.
- Tầng thứ 2 gồm 3 búp bê, là 3 cung nữ hầu rượu sake (Sannin-kanjo, 三人官女). Người ở giữa ngồi, còn 2 người ở hai bên thì đứng. Ở giữa 3 người này là 2 Takatsuki, loại bàn đứng được đặt Omochi hình tròn (Maru-mochi), 2 tầng trắng và hồng.
- Tầng thứ 3 gồm 5 búp bê (Gonin-bayashi). Đây là 5 nhạc công nam: 3 người chơi trống, 1 người thổi sáo và người cầm quạt là ca sĩ.
- Tầng thứ 4 là 2 búp bê Đại thần (Zuijin). Nếu nhìn trực diện thì bên phải phải là Đại thần già và bên trái là Đại thần trẻ.
- Tầng thứ 5 gồm 3 búp bê (Sannin-jichou) là hộ vệ cho Vua và Hoàng hậu khi đi ra ngoài. Phía hai bên được trang trí bằng một chậu hoa đào và một chậu quất.
- Tầng thứ 6 và tầng dưới cùng dùng để trang trí nhiều vật dụng khác nhau.
Vào ngày này các bé sẽ được gia đình chuẩn bị cho rất nhiều bánh kẹo để dâng lên các búp bê. Bên cạnh đó sẽ có rất nhiều món ăn có màu sắc sặc sỡ được chế biến từ các loại cỏ tốt cho sức khỏe nhằm xua đuổi bệnh tật như bánh mochi, xôi đỗ, thạch, rượu shirozake…
Truyền thống tốt đẹp này hiện vẫn còn được lưu giữ đến ngày nay.
Chúc các bạn có những trải nghiệm thật phong phú khi du học Nhật.
Xem thêm Cần biết về văn hóa xếp hàng của người Nhật khi đi du học Nhật Bản.
